วิทยาการอาชญากรรม 101

วิทยาการอาชญากรรม (Crime Science) คือ การศึกษาปรากฏการณ์อาชญากรรมอย่างเป็นระบบ โดยมีเป้าหมายที่สำคัญเพื่อการลดอาชญากรรมและเสริมสร้างความปลอดภัยสาธารณะ ผ่านแนวทางที่ปฏิบัติได้จริงและมีหลักฐานรองรับ (evidence-based)

วิทยาการอาชญากรรมแตกต่างจากอาชญาวิทยาแบบดั้งเดิมที่มุ่งเน้นการอธิบายพฤติกรรมอาชญากรรมในเชิงทฤษฎี วิทยาการอาชญากรรมมีลักษณะเป็นศาสตร์ที่เน้นการศึกษาปัญหา (problem-oriented), เป็นสหวิทยาการ (multi-disciplinary) และขับเคลื่อนด้วยการค้นหาแนวทางแก้ไขปัญหา (solution-driven)

แก่นสำคัญของวิทยาการอาชญากรรมคือการประยุกต์ใช้ระเบียบวิธีวิทยาศาสตร์อย่างเข้มข้น เช่น การวิเคราะห์ข้อมูล การวิจัยพฤติกรรม การใช้เทคโนโลยี และการออกแบบสภาพแวดล้อม เพื่อทำความเข้าใจว่าใครเป็นผู้กระทำความผิด อาชญากรรมเกิดขึ้นที่ไหนและเมื่อใด ปัจจัยเชิงสถานการณ์ใดที่เอื้อให้อาชญากรรมเกิดขึ้น และที่สำคัญที่สุด เราจะ ป้องกัน อาชญากรรมได้อย่างไร

วิทยาการอาชญากรรมเกิดขึ้นจากความต้องการที่จะก้าวข้ามแนวคิดในเชิงปรัชญา และหันมาใช้แนวทางเชิงประจักษ์ที่ได้ผลในทางปฏิบัติ โดยอาศัยความรู้จากหลากหลายสาขา เช่น จิตวิทยา สังคมวิทยา วิศวกรรมศาสตร์ วิทยาการคอมพิวเตอร์ สถาปัตยกรรม ภูมิศาสตร์ และคณิตศาสตร์ เพื่อจัดการกับปัญหาอาชญากรรมจริงในสังคม เช่น การลักทรัพย์ การก่อการร้าย อาชญากรรมไซเบอร์ อาชญากรรมองค์กร และการแสวงหาผลประโยชน์จากเด็ก (Wortley et al., 2019)

ลักษณะเด่นของวิทยาการอาชญากรรมคือความเป็นสหวิทยาการที่แท้จริง โดยเปิดรับความรู้จากทั้งวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ สังคมศาสตร์ และศาสตร์ประยุกต์ เช่น งานตำรวจ การวางผังเมือง และนิติวิทยาศาสตร์ และให้ความสำคัญกับการป้องกันอาชญากรรมมากกว่าการลงโทษ และสนับสนุนการประยุกต์ใช้นวัตกรรมต่าง ๆ เช่น การป้องกันอาชญากรรมเชิงสถานการณ์ (Situational Crime Prevention) การตำรวจแบบมุ่งแก้ไขปัญหา (Problem-Oriented Policing) และการวิเคราะห์เชิงพยากรณ์ (Predictive Analytics) เพื่อประเมินและลดความเสี่ยงของอาชญากรรม

กล่าวโดยสรุป วิทยาการอาชญากรรมคือศาสตร์ที่

* มุ่งผลลัพธ์: เน้นการลดความเสียหายจากภัยอาชญากรรมและเพิ่มความปลอดภัยสาธารณะ

* อิงหลักฐาน: ใช้ข้อมูล การทดลอง และการประเมินผล

* ข้ามศาสตร์: ผสานความรู้จากหลายสาขา

* เน้นการใช้งานจริง: มุ่งหาแนวทางที่ได้ผลในโลกแห่งความเป็นจริง

“วิทยาการอาชญากรรมคือการประยุกต์ใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์และองค์ความรู้จากหลากหลายศาสตร์ เพื่อพัฒนาแนวทางที่เป็นรูปธรรมและมีจริยธรรมในการลดอาชญากรรมและเพิ่มความมั่นคงปฃอดภัย”

แหล่งอ้างอิง
Wortley, R., Sidebottom, A., Tilley, N., & Laycock, G. (Eds.). (2019). Routledge Handbook of Crime Science. Routledge.