การค้ามนุษย์ด้านแรงงานในศูนย์หลอกลวง: เครือข่ายอาชญากรรมใหม่ที่เติบโตในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

มิถุนายน 26, 2025

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้กลายเป็นพื้นที่เฝ้าระวังสำคัญของการค้ามนุษย์ในรูปแบบใหม่ที่น่ากังวลอย่างยิ่ง นั่นคือ การค้ามนุษย์ด้านแรงงานเพื่อการกระทำผิดทางอาญาในศูนย์หลอกลวง (scam centers) โดยศูนย์เหล่านี้มักตั้งอยู่ใน เขตเศรษฐกิจพิเศษ (SEZs) หรือบริเวณชายแดนของประเทศ เช่น กัมพูชา สปป.ลาว และเมียนมา โดยซ่อนตัวอยู่ภายใต้รูปแบบธุรกิจที่ดูถูกต้อง เช่น คาสิโน โรงแรม และศูนย์การค้าหรือเทคโนโลยี ซึ่งเป็นที่ตั้งของระบบหลอกลวงทางไซเบอร์ขนาดใหญ่

แตกต่างจากการแสวงหาประโยชน์จากแรงงานในรูปแบบดั้งเดิม เหยื่อในศูนย์หลอกลวงเหล่านี้ถูก หลอกลวง ล่อลวง หรือถูกบังคับ ให้กระทำการที่ผิดกฎหมายบนโลกออนไลน์ เช่น การหลอกลงทุน (investment fraud), หลอกให้รักและหลอกเงิน (pig butchering) และ การแอบอ้างเป็นเจ้าหน้าที่หรือบุคคลสำคัญ รายงานของ UNODC (2023) ระบุว่าเหยื่อจำนวนมากถูกหลอกด้วยประกาศรับสมัครงานปลอม และถูกพาข้ามพรมแดนมายังศูนย์เหล่านี้ ก่อนถูกกักขังในอาคารที่มีการควบคุมอย่างเข้มงวด พร้อมข่มขู่ด้วยความรุนแรง หนี้สิน หรือแม้แต่การทรมานหากไม่สามารถทำยอดได้ตามเป้า เหยื่อเหล่านี้ไม่ได้มาจากในภูมิภาคเท่านั้น แต่รวมถึงจากกว่า 40 ประเทศ ครอบคลุมเอเชีย แอฟริกา ละตินอเมริกา และตะวันออกกลาง รายงาน Inflection Point (2025) ระบุว่า การดำเนินงานของศูนย์หลอกลวงเหล่านี้มีขนาดใกล้เคียงกับอุตสาหกรรม โดยมีเหยื่อจำนวนหลายแสนคนที่ถูกบังคับให้สร้างรายได้ผิดกฎหมายให้กับกลุ่มอาชญากรรมข้ามชาติ คาดว่ามูลค่าการฉ้อโกงรวมอาจสูงถึง หลายหมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี

ศูนย์หลอกลวงเหล่านี้มักตั้งอยู่ในพื้นที่ที่มีการควบคุมของรัฐอ่อนแอ หรืออยู่ภายใต้อิทธิพลของ กลุ่มติดอาวุธนอกภาครัฐ หรือเขตเศรษฐกิจพิเศษที่ขาดการกำกับดูแลที่เข้มแข็ง ทำให้กลายเป็นแหล่งฟอกเงินและการค้ามนุษย์ที่เหมาะสม กลุ่มอาชญากรได้จัดตั้งเครือข่ายแรงงานข้ามชาติที่ใช้หลายภาษา โดยผสมผสานระหว่างเหยื่อที่ถูกค้ามนุษย์กับผู้กระทำผิดโดยสมัครใจ พร้อมทั้งประยุกต์ใช้เทคโนโลยีใหม่ เช่น AI, blockchain และระบบฟอกเงินผ่านคริปโตเคอร์เรนซี อย่างรวดเร็ว

แม้ปัญหาจะขยายตัวในระดับนานาชาติ แต่ปัจจุบันมีเพียง ประเทศมาเลเซีย เท่านั้นที่ระบุการแสวงหาประโยชน์ในลักษณะการบังคับกระทำผิดทางอาญาไว้ในกฎหมายการค้ามนุษย์ของประเทศ ขณะที่ประเทศอื่น ๆ ยังคงเผชิญอุปสรรคด้านกฎหมาย ความร่วมมือ และความสามารถในการระบุเหยื่อ ซึ่งส่วนหนึ่งมาจากปัญหาคอร์รัปชันและเจตจำนงทางการเมือง

References

UNODC. (2023). Casinos, cyber fraud, and trafficking in persons for forced criminality in Southeast Asia: Policy Report. United Nations Office on Drugs and Crime, Regional Office for Southeast Asia and the Pacific.

UNODC. (2025). Inflection Point: Global Implications of Scam Centres, Underground Banking and Illicit Online Marketplaces in Southeast Asia. United Nations Office on Drugs and Crime.